Jaką szkołę wybrać dla dziecka? Na pewno wielu rodziców zadaje sobie to pytanie. Brak zaufania do obecnego systemu nauczania skłania nas do szukania szkoły alternatywnej, ale czy gotowi jesteśmy na ten krok? Innowacja jest trudna, bo podważa to, co bierzemy za pewnik – a za pewnik bierzemy właśnie tradycyjne szkoły. Niemniej, do odważnych świat należy i właśnie dla tych powstała szkoła alternatywna.

Szkoła alternatywna – Montessori

Szkoła alternatywna oparta o metodę stworzoną przez włoską lekarkę Marię Montessori. Duży nacisk kładziony jest w niej na środowisko ( w tym materiały do pracy) oraz nauczycieli wspomagających naukę. Głównym celem metody jest ukształtowanie w pełni niezależnego dziecka. Nauka dotyczy sfer życiowych, takich jak gotowanie, sprzątanie, szycie, ale również za pomocą specjalnie przygotowanych do tego materiałów uczy jak w przyjemny sposób nabywać wiedzę. Dzięki temu zapewnia dziecku odpowiedni rozwój poczucia własnej wartości. Już w przedszkolu montessori dziecko otrzymuje dużą wiedzę o świecie.

Metoda ta bazuje m.in. na nauce za pomocą zmysłów. Np. do nauki liczenia dzieci wykorzystują koraliki, które widzą i dotykają. Można powiedzieć, że liczby są namacalne przez co dziecku łatwiej jest sobie wyobrazić ich ilość. W szkole Montessori znajdziemy również takie pomoce jak:

– mapy w formie drewnianej i globusy z oznaczonymi kontynentami

– ruchomy alfabet – drewniane litery niebieskie (spółgłoski) i czerwone (samogłoski)

– układ słoneczny

I wiele innych, które nie zawsze są zrozumiałe dla obserwatora. Dziecko aby korzystać z odpowiednich pomocy musi „dostać lekcję” i dopiero wtedy może samo po nią sięgnąć i z nią pracować.

Szkoła alternatywna – Leśna

To co wyróżnia leśną szkołę to oczywiście spora ilość czasu poza murami budynku. Budynek jest zazwyczaj wykorzystywany jako schronienie podczas bardzo złej pogody i nazywany jest bazą. Jak jednak wygląda nauka na powietrzu? Każda z alternatywnych szkół musi realizować ministerialną podstawę programową. Dlatego mimo iż wolność dzieci jest bardzo w takich szkołach szanowana, nie mogą one wybrać robienia niczego.

Edukacja w szkole leśnej zorganizowana jest w taki sposób aby każdy uczeń mógł w odpowiednim dla siebie czasie osiągać maksymalne postępy na miarę swoich możliwości. Szkoła skutecznie przełamuje schematy w oparciu o profilaktykę̨ syndromu deficytu natury i potrzebę̨ kontaktu z naturą, a także dzięki standardom i programom wypracowanym przez Instytut Dobrej Edukacji.

Zajęcia z danego przedmiotu i projekty są realizowane podczas codziennych wędrówek w lesie. Bez względu na pogodę i porę roku, przez cały rok szkolny. Uczniowie dobierają się w grupy na podstawie zainteresowań, własnego wyboru lub poziomu zaawansowania w dany projekt. Nauka prowadzona jest w grupach różnowiekowych, konfigurowanych według potrzeb uczniów. Czasami uczeń pełni rolę tego, który pomaga mniej zaawansowanym kolegom, lub sam korzysta z takiej pomocy.

Szkoła Waldorfska

Główny nacisk w szkole waldorfskiej kładziony jest na rozwój dziecka. Nauczyciel pełni rolę  opiekuna i pomaga dziecku w rozwoju jego kreatywności. Prowadzi on klasę przez całą podstawówkę przez co tworzą się z nauczycielem silne więzi. Celem szkoły jest rozwijanie w dziecku pasji i poszanowanie jego wolności wyboru.

Nauka nie odbywa się tu standardowo. Dzieci uczą się przedmiotów blokami tematycznymi np. przez kilka tygodni tylko polskiego lub matematyki. Oceny w szkole waldorfskiej przybierają postać opisową.

Szkoła alternatywna –  Edukacja domowa

Jest to prawdopodobnie najtańsza wersja szkoły alternatywnej. W tym wypadku nauka odbywa się w domu a nauczycielem jest rodzic. Żaden nauczyciel nie da dziecku większego poczucia bezpieczeństwa niż mama lub tata. Mimo iż taka forma nauki wiąże się zazwyczaj z rezygnacją jednego z rodziców z pracy zarobkowej, jest ona coraz częściej wybierana. Rodzina sama decyduje o czym i w jakim czasie się uczy. Tak samo jak w wyżej wymienionych szkołach musi być tu realizowana podstawa programowa. Po każdym roku szkolnym dziecko stawia się z rodzicem na egzamin sprawdzający z danego zakresu. Niemniej, metody nauki każdy dostosowuje pod siebie i swoje dziecko. W późniejszym etapie rodzic przestaje być już potrzebny a dziecko zaczyna samo sobie radzić z nauką.